Handleiding

Gedurende het restauratietraject en –onderzoek werden de schilderingen in de Oranjezaal genummerd volgens de systematiek van Loonstra 1985. Voor de publicaties van dit onderzoek is een nieuw, logischer systeem gehanteerd dat is geïntroduceerd door Van Eikema Hommes en Kolfin in hun Nederlandstalige boek De Oranjezaal in Huis ten Bosch. Een zaal uit loutere liefde uit 2013. Voor de digitale catalogus én voor de Engelstalige essaybundel die in 2016 zal verschijnen zijn, omwille van de leesbaarheid bij veelvuldige verwijzingen, de door hen gebruikte Romeinse cijfers omgezet in Arabische cijfers. In deze nieuwe systematiek zijn ook nummers gereserveerd voor onderdelen die niet in deze catalogus van schilderingen worden behandeld, maar wel van een (korte) beschrijving zijn voorzien.
De nummeraanduiding uit eerdere publicaties over de Oranjezaal  is vermeld in de laatste regel van de feitelijke gegevens die elke catalogusentry inleiden. In een concordantielijst zijn deze schematisch samengevat.
Voor een overzicht van alle kunstenaars die werken voor de Oranjezaal hebben vervaardigd is een alfabetische lijst opgenomen met hun namen en betreffende schilderingen met catalogusnummer.

In de catalogusentries zijn naast een beschrijving (1) en uitvoerig commentaar (4) per schildering ook gedetailleerde observaties en technische informatie over drager/grondering, de verflaag en de restauratie (2) opgenomen. Tenslotte bevat elke entry een opsomming van documenten en bronnen, gerelateerd aan het ontstaan van de betreffende schildering (3).
Afbeeldingen van de hele schilderijen zijn in detail te bekijken door deze aan te klikken en vervolgens met 'download' te openen in RKDImages. Men kan dan zelf navigeren door de HR-beelden en desgewenst van daaruit ook de andere schilderingen in de Oranjezaal bekijken. De figuren in de entries zjjn te vergroten door deze aan te klikken, zodat de in de teksten beschreven details kunnen worden bekeken.

Titels van de kunstwerken zijn geformuleerd op basis van de laatste inzichten en interpretaties, waarbij zo goed mogelijk wordt aangesloten bij omschrijvingen in zeventiende-eeuwse documenten. Frederik Hendrik en Maurits als veldheren met in het verschiet de slag van Vlaanderen door Thomas Willeboirts Bosschaert (cat. nr. 09) bijvoorbeeld geeft al in de contemporaine beschrijving met ‘verschiet’ duidelijk aan dat de ruiters zich vóór de afgebeelde slag bevinden, zodat verwarring met een tijdsaanduiding wordt voorkomen. Zeventiende-eeuwse teksten spreken van ‘de Slag bij Vlaanderen’, reden om niet de hedendaagse benaming ‘Slag bij Nieuwpoort’ te gebruiken. Het in eerdere publicaties veelvuldig gebruikte woord ‘allegorie’ is overal vermeden, omdat het gehele ensemble als allegorie is op te vatten en aanduiding in de titels daarmee overbodig is.

De entries zijn geschreven door meerdere auteurs. Alleen bij langere tekstbijdragen zijn de auteurs gespecificeerd in alfabetische volgorde.

De tussen haakjes geplaatste codes in de teksten (b.v.: '(2/4-6, 2A1, 2/17)') betreffen de bij het onderzoek gebruikte systematiek van verfmonsternummers. Sommige daarvan zijn ter illustratie opgenomen in de tekst, dan bijvoorbeeld aangegeven als '(2/8 = fig. 1)'.

Voor verklaring van materiaaltechnische en bouwkundige termen, vooral gebruikt in onderdeel 2.4. restauratie, is een glossarium opgenomen. Daarin wordt ook de voor deze restauratie gekozen methodiek (aangeduid als 'de gekozen methode' of een soortgelijke omschrijving) toegelicht in een korte samenvatting van het protocol voor de specifieke behandeling van de schilderijen op doek in de Oranjezaal.

Onder 2.4.3. jongste behandeling zijn initialen vermeld van de restauratoren die aan de besproken schildering hebben gewerkt. Een lijst met hun volledige namen is als bijlage opgenomen.

Onder 3.1.1. geschreven bronnen  is waar het documenten uit het Koninklijk Huis Archief betreft de afkorting ‘KHA’ gehanteerd. Omdat de betreffende documenten uit inventaris A 14: Frederik Hendrik, XIII-23 alle behoren tot de ‘stukken betreffende de Oranjezaal, Huis ten Bosch’ is deze laatste aanduiding weggelaten.
Het archiefonderzoek is integraal opgenomen als bijlage bij deze catalogus.

Ook de rapportage van het vooronderzoek van 1997 is in zijn geheel als bijlage opgenomen. Omdat het gaat om scans van oude, veelal niet-digitale documenten is de kwaliteit daarvan niet altijd optimaal.

Het archiefonderzoek dat door Paula van der Heiden werd verricht in 1997 en 2000 is voor deze catalogus in een nieuwe rapportage (2014) samengebracht en op enkele punten aangevuld. Zo zijn nu ook citaten uit buitenlandse reisliteratuur opgenomen waarin de Oranjezaal wordt beschreven.

De technische fotodocumentatie van de schilderijen op doek die ten behoeve van de restauratie werd samengesteld, is te raadplegen onder technische foto's. Waar relevant zijn deze foto’s in de catalogusentries opgenomen.

In 2000 werd een documentaire gemaakt over de restauratiewerkzaamheden en de voorgeschiedenis daarvan. Deze film, getiteld 'Sael van Oranje', is te bekijken via de links.